Wednesday, September 5, 2012

TUIMANG KHUASAT PU DONG KHUP

TUIMANG KHUASAT KUM 1896

 

Tuimang khuasat Hausapi  Pu DONG KHUP  Guite in Vangteh pa'n in  TUIMANG KHUA  hongsat hi.  Tu in Tuimangta-te muntuam gamtuam ah  khualzin in sakleh khang  azel zo-zah dong in Pasian in thupha hong pia in hong pungsak ahih man in Topa tung ah lungdamna ih ko hi.

 

TUIMANG KHUA KUMZA CIN KUM 1896-1996

 

Tuimang khuasat kum 100 cin kum 1996 KUM in ki bawl in khuazangbup in Pawipi bawl in nuamtak in  Tuimang khuasat kumza cin-na mualsuang kiphut hi.  

 

TUIMANG KHUA LAWKI DAWIBIA BEIKUM 1896-2005.

 

Tuimang khua Dawibia lawki om nawnlo in Tuimangkhua Christian khua asuah na hang  in  2005 KUM in gualzawhna Dawibia a beina,  Christian  khua asuahna  Pawi pi kibawl in  Nuamtak in Mualsuang kiphut hi.


Tuimang Khuasat a,kipat tuni ciang  Hausa sem ngei teng;

  1. Pu Dong Khup 1896-1919   (kum 23 sung sem hi)
  2. Pu Sawm Khaw Thang 1919-1961  (kum 42 sung sem hi)
  3. Pu Khup Za Khen 1961-1974  (kum 13 sung sem hi)
  4. Pu Cin Go Lian 1974-19778 (kum 4 sung sem hi)
  5. Pu Gin Khaw Thang 1978-1981  (kum 3 sung sem hi)
  6. Pu Nang Za Kam 1981-1988  (kum 7 sung se hi)
  7. Pu Cin Go Lian 1988-1992  (kum 4 sung sem kik hi)
  8. Pu Dam Khan Pau (1992-1995 (kum 3 sung sem hi)
  9. Pu Nang Za Gen 1995-2001  (kum 6 sung sem hi)
  10. Pu Zam Sian Thang 2002-2006 (kum 5 sung sem hi)
  11. Pu Vungh Lam Pau 2007-2009 (kum 2 sung sem hi
  12. Pu Dai Ngaih Lian 2009- tuni ciang dong semlai hi
 
Tuimang khuapan Piantit paingei teng;

1. Bel Suan ( NeihKhup )
2. Dam Khaw Zam ( Suante )
3. Khup Za Cin ( Guite )
4. Neih Nin ( Guite)
5. Sawm Khaw Thang ( Guite)
6. Suam Al ( NeihKhup )
7. Tuang Gin ( Guite)
8. Tuang Go ( Guite)
9. Tun Khaw Thawng ( NeihKhup )
Tuimang khuapan Levies paingei teng;

1. Suan Khen Thang
2. Tual Dam/ Tuang Za Gin/ Ngul Za Kap/ CinSuan
3. Vum En/ Dai Cin/ Gin Kap
4. Khup Za Khen
5. Dam Khaw Thawng/ Dam Khual/ Tun Khaw Thawng/ Tun Khaw Thang

Tuimang khuapan Paltan lut masa te in;

1. Tel Vung
2. Khup Do Thang
3. Khup Khawn Vungh
4. Hen Dam
5. Tun Khawn Cin
6. Lam Kam
7. Dim Kam
8. Ngul Za Kap
9. Vung Za Kap(ana tawh)
10. Suan Cin(ana tawh)


Tuimang Tual Biakna tawh kisaiMin Biakna Ahun

1. Khualu biakna(takmual vum); Vok Dota kha
2. Khuataw biakna( Bapi vum); Kel Meisan kha
3. Tuikhuang biakna Vok Dopi kha
4. Kongpi biakna Vok Khuakal sung
5. Tual biakna Vok Dopi kha(lohalkhit )
6. Tangno biakna Vok leh Ak Tangbawh hunsung


Khuabup biakna, Siampi te leh bawmpua te;

Siampi te; 1. Khoi Ngul 2. Sawm Khaw Thang( Khoi Ngul sih ciang)
* Sawm Khawm Thang a sihciang in khuabup biakna bei ta hi.
Bawmpuate; 1. Vial Langh( Suante)- Sanggam pi
2. Ngen Tun (Guite)- Tanupi
Anautangte; 1. Suam Go 2. Khai Cin 3. Vum Za Cin 4. Sual Piang 5.Vum En, 6. Tun Khaw
Kam, 7. Ngo Khaw Hau
* Khut le khe kimlo, a zi si te, zi neilo te kingah lo ahih manin Khai Cin a khut tawng ciangin khawl hi


Siampi semngei te (Tualbiak na)1. Khai Cian
2. Dim Tun
3. Bel Nang
4. Tuang Cin
5. Sian Kham
6. Bel Khaw Thang
7. Vum En
8. Vum Kho Cin
9. Thawng Zam
10. Cin Khen Thang
11. Lian Khaw Pau
12. Cin Thang
13. Gin Dah Lian
14. Nang Za Dal
15. Cian Za Go
16. Khen Za Dal
* Khualbup biak na tawh kibang lo hi.

Tuimang khua ah Biakna Pawlpi omteng;
1.  1924 Kum in Tuiphum pawlpi ki phut hi.
2.  1961 Kum in R.C. Pawlpi ki phut hi.
3.  1988 Kum in U.P.C Pawlpi ki phut hi.

1 comment:

  1. A ki cingzaw in
    https://tuimangkhuasat.blogspot.com/2011/06/tuimang-khua-hausa-leh-khuasatna-thu.html?m=1

    ReplyDelete